Kwota wolna od podatku – różne rozumienia i grupy podatkowe

Zgodnie z zasadami skali podatkowej podatek dochodowy (z odpowiednimi zastrzeżeniami) pobiera się od podstawy jego obliczenia według skali podatkowej. Podatek ten wynosi 17% lub 32% minus kwota zmniejszająca podatek. Jest ona o tyle ważna, że wprost wpływa na zobowiązania podatkowe. W większości przypadków kwota ta (kwota zmniejszająca podatek) rozumiana jest jako kwota wolna od podatku. Jej wysokość zależy od przynależności do różnych grup podatkowych. Istnieją również dwa inne sposoby rozumienia kwoty wolnej od podatku.

Grupy podatkowe

W podstawowym rozumieniu kwota wolna od podatku została opisana w art. 27 ust 1a. ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku podatek dochodowy od osób fizycznych (Dz.U.2020.1426 tj. z dnia 2020.08.21) który określa 4 rodzaje kwoty zmniejszającej podatek zależne od podstawy obliczenia podatku.

• pierwsza grupa (do 8000 zł)

najwyższe zwolnienie od podatku może uzyskać grupa podatników, których podstawa obliczenia podatku nie przekracza 8000 zł. Dla nich przewidziano zwolnienie w wysokości 1360 złotych.

• druga grupa (od 8000 zł do 13 000 zł)

zwolnienie drugiej grupy zostało przewidziane dla podatników, których podstawa obliczenia podatku zawiera się w zakresie od 8000 złotych do 13 000 złotych. Takie zwolnienie wynosi kwotę zależną od wyniku obliczeniowego. Ustawodawca przewidział ją wysokości 1360 pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł.

• trzecia grupa (od 13 000 zł do 85 528 zł)

trzecia grupa zwolniona od podatku ma możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku w wysokości 525 złotych i 12 groszy. Mogą z niej skorzystać podatnicy o podstawie opodatkowania od 13 000 do 85 528 złotych.

• czwarta grupa (od 85528 zł do 127 000 zł)

czwarta grupa zwolnienia podatkowego umożliwia uzyskanie kwoty wolnej od podatku w wysokości 525 złotych i 12 groszy pomniejszonych o kwotę obliczoną według wzoru 525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł. Kwota ta przewidziana jest dla podatników, których podstawa opodatkowania mieści się w zakresie 85 529 złotych do 127 000 złotych.

• zarobki powyżej 127 000 złotych

W przypadku osób, których podstawa opodatkowania wynosi więcej niż 127 000 złotych nie mogą one skorzystać z kwoty wolnej od podatku.

Inne sposoby rozumienia kwoty wolnej od podatku

Kwota wolna od podatku może być również rozumiana w innych kryteriach. W tym kwoty wolnej od podatku w zakresie obliczania uprawnień pracowniczych oraz kwoty, od której podatku nie trzeba obliczać ani odprowadzać. W zakresie pracowników, kwotę wolną od podatku uwzględnia się stosując zaliczki na podatek z tytułu wynagrodzenia. W przypadku pracy w więcej niż jednym zakładzie pracy to pracownik określa, który zakład pracy jest właściwy do stosowania kwoty zmniejszającej podatek. W przypadku rozumienia kwoty wolnej od podatku, jako kwoty całkowicie zwolnionej z obciążeń skarbach w tym rozumieniu kwota wolna od podatku od 2018 roku wynosi 8000 zł. Wynika to z faktu, że jeżeli ich roczny dochód nie przekroczył 8000 złotych podatki wcale nie zapłaci podatku dochodowego, ponieważ kwota odliczenia 1360 złotych jest równoważna zobowiązaniom podatkowym.